انواع معده درد و راه های درمان گرداوری شد
یکی از دردهایی که اغلب در قسمت وسط شکم احساس میشود، درد معده است. درد معده اغلب بر اساس عامل ایجاد کننده آن به دو نوع اصلی شامل معده درد عصبی و معده درد بعد از غذا تقسیم میشود. متأسفانه بسیاری از مردم با معده دردهای بعد از خوردن غذا کاملاً خو گرفته و آن را به عنوان جزئی از زندگی عادی خود پذیرفتهاند. اما این نوع معده درد را اصلاً نباید عادی و طبیعی دانست. در واقع شخصی که سالم باشد هیچ گاه نباید بعد از خوردن غذا احساس درد و ناراحتی داشته باشد.
درد معده چیست؟
درد معده که در اصطلاح کلی به آن "درد شکم" گفته میشود، میتواند علل مختلفی داشته باشد که عارضههای متعددی از سوء هاضمه و سندرم روده تحریکپذیر گرفته تا ورم معده (گاستریت) و بیماری رفلاکس اسیده معده را شامل میشود.
عوامل مختلفی که باعث بروز درد معده میشوند ممکن است همگی در بیمار علائم یکسانی از قبیل دل درد و دل پیچه را تولید کنند. بنابراین اولین قدم برای تشخیص دقیق بیماری شما آن است که تعیین شود چه عاملی باعث ایجاد درد شده است. این درد میتواند ناشی از پرخوری، اضطراب، عفونت ویروسی و یا سایر مشکلات حاد در سیستم گوارش شما باشد.
معده درد ناگهانی همراه با اسهال
اگر معده درد شما به تازگی و بدون سابقه قبلی شروع شده است و همراه با آن دچار اسهال هم شدهاید، علت آن میتواند بیماری التهاب معدی – رودهای (گاستروآنتریت) باشد. یعنی در واقع شما به یک عفونت ویروسی یا باکتریایی در معده و روده بزرگ مبتلا شدهاید که علائم آن بعد از چند روز و بدون آنکه به درمان خاصی نیاز داشته باشد، برطرف خواهد شد.
بیماری گاستروآنتریت ممکن است در اثر تماس نزدیک با فردی که آلوده به عفونت ویروسی یا باکتریایی بوده است و یا با خوردن غذای آلوده (مسمویت غذایی)، به شخص سالم انتقال پیدا کند.
در صورتی که علائم اسهال و دلپیچه به صورت متناوب و مکرر برای شما اتفاق میافتد، ممکن است به بیماری درازمدتی مانند سندرم روده تحریکپذیر دچار شده باشید.
معده درد همراه با نفخ شکم
معده درد و دلپیچه همراه با نفخ شکم، غالباً به علت گیر افتادن باد شکم اتفاق میافتاد. این مشکل گوارشی بسیار شایعی است که میتواند بسیار آزار دهنده باشد، اما به راحتی میتوان آن را برطرف کرد. دکتر داروساز میتواند یک داروی بدون نسخه از قبیل بوسکوپان یا مبورین را برای رفع این مشکل به شما توصیه کند.
معده درد بعداز غذا
خیلی از افراد به خاطر معده درد آزار دهندهای که بعد از غذا خوردن به آن دچار میشوند، اصلاً از رسیدن وقت غذا وحشت دارند. چنین دردی قطعاً میتواند علائمی از یک بیماری باشد و معمولاً وجود عارضهای در اجزای دستگاه گوارش را نشان میدهد که باید حتماً درمان شود.
چرا معده من بعد از غذا خوردن درد میگیرد؟
پُرخوری میتواند صرفاً به علت ورود مقدار زیادی غذا – بویژه غذاهای چرب یا فرآوری شده - به معده و سنگین شدن آن، منجر به بروزسوء هاضمه شود. غذاهای داغ، تند و پُرادویه عدم تحمل به یک ماده غذایی حساسیت به مواد غذایی بیماری سلیاک(حساسیت به گلوتن) مسمومیت غذایی زخمهای پپتیک (زخم معده یا دوازدهه) سنگ صفرا انسداد رگهای خونی چسبندگی روده التهاب آپاندیس سندرم روده تحریکپذیر التهاب پانکراس (پانکراتیت) دیورتیکولیت: بیماری دردناکی که به علت تشکیل یک برآمدگی یا کیست در دیواره روده بزرگ به وجود میآید که میتواند دچار عفونت و التهاب شود.
معده درد بعد از غذا را چگونه میتوان برطرف کرد؟
کافی است به مدت ۲۴ ساعت فقط آب بنوشید و این مدت را روزه بگیرید تا دستگاه گوارش شما کمی استراحت کرده و بهبود پیدا کند. هر وقت هم احساس گرسنگی کردید، مقدار کمی غذای غیر اسیدی مانند برنج، سوپ جو یا میوه وسبزیجات تازه بخورید تا معده شما بهتر شود.
به معده خود استراحت بدهید.
از داروهای ضد اسید که بدون نیاز به نسخه عرضه میشود، استفاده کنید.
روی شکم کمپرس گرم بگذارید.
معده را ماساژ بدهید.
ماست بخورید.
معده درد عصبی
تشویش و اضطراب، یک عارضه عصبی بسیار پیچیده است که میتواند باعث تغییر در واکنشهای شیمیایی در سراسر بدن شما شود. اضطراب و استرسی که به بدن شما وارد میشود میتواند عوارض و بیماریهای مختلفی را به دنبال داشته باشد.
اسید معده: استرس باعث افزایش آزاد شدن هورمون اپینفرین (آدرنالین) میشود و این هورمون نیز منجر به تولید مقادیر بیشتری از اسید معده شده و باعث بروز حساسیت، حالت تهوع و استفراغ میشود.
تشخیص معده درد عصبی
اگر درد معده شما خیلی شدید است و یا با تب و علائم دیگری همراه است، بهتر است حتماً به پزشک مراجعه کنید. اما اصولاً معده درد میتواند ناشی از اضطراب و استرس شدید باشد. در واقع استرس نه تنها در ظاهر، بلکه در عمل نیز علائمی از قبیل سوء هاضمه و دل درد شدید را برای فرد به وجود آورد.
نحوه رفع علائم معده درد عصبی
به طور کلی تنها راهکار عملی صحیح برای رفع معده درد عصبی آن است که عامل استرس و ناراحتی عصبی خود را برطرف کنید. اگر معده درد شما به خاطر یک حمله عصبی باشد، باید صبر کنید تا علائم آن برطرف شود.
با وجود آنکه استرسهایی که موجب درد معده میشوند، معمولاً ارتباطی با رژیم غذایی شما ندارد، اما بهتر است از برنامههای غذایی و کلاً سبک زندگی که خطر استرس و اضطراب را افزایش میهد، اجتناب کنید.
سعی کنید از دائمی شدن پیامدهای روانی دردها و بیماریهای مزمن خود جلوگیری کنید و آنها را به فراموشی بسپارید. حس استقلال، خودباوری مشارکت اجتماعی و اتکاء به نفس را در خود تقویت کنید.
داروها: استفاده از داروهای ضد اسید میتواند در برخی موارد در رفع معده درد عصبی مؤثر باشد.
تمرینهای ورزشی آرامشبخش، بیو فیدبک و هیپنوتیزم درمانی انجام دهید.
آب زیاد بنوشید.
درمان با طب سنتیآرامش روحی هنگام غذا خوردن نیز از مسایل مهمی است که باید رعایت شود، به طوریکه وجود استرس در هنگام غذا خوردن باعث ترشح بیش از حد آنزیمهای اسید معده خواهد شد که در ادامه مشکلات معده را بوجود خواهد آورد.
درهم خوری نیز باعث بروز مشکلات گوارشی و معده خواهد شد. از دیدگاه طب سنتی غذای کامل باید به تنهایی استفاده شود و بهتر است دسرها و سالادها به عنوان میان وعده صرف شوند.
بهتر است مایعاتی مانند آب، دوغ، نوشابه، نسکافه و ... تا دو ساعت بعد از غذا مصرف نشوند. ماست و دوغ نیز بهتر است به صورت میان وعده مورد استفاده قرار گیرد.
مصرف آویشن، دمنوش پونه، دارچین و نبات داغ میتواند برای درمان درد معده موثر واقع شود.همچنین مصرف عرق نعنا به دلیل گرم بودن باعث درمان دردهای معده خواهد شد اما باید توجه داشت مصرف عرق نعنا برای افرادی که مشکل ریفلاکس معده داشته باشد،توصیه نمیشود.
اگر بیمار در شرایطی قرار داشته باشد که درد حاد نداشته باشد مصرف گیاهانی مانند تخم کرفس و رازیانه میتواند به درمان وی کمک کند، اما باید توجه داشته باشیم معمولا درمان سنگ کلیه با داروهای ترکیبی انجام میشود و نمیتوان با یک گیاه دارویی اقدام به درمان کرد.